Thellë poshtë Maleve Shkëmbore të Kolorados, ndodhet një bunker tepër sekret, i projektuar për të mbajtur gjallë udhëheqësit ushtarakë dhe politikë amerikanë, nëse ndodh e paimagjinueshmja: Një luftë bërthamore.
Kompleksi i Malit Cheyenne, dikur një makth i Luftës së Ftohtë, është një qytet i madh nëntokësor, i gdhendur në 700,000 tonë granit, i aftë t’i rezistojë sulmeve të drejtpërdrejta bërthamore. Për dekada të tëra, ai ka mbetur në gatishmëri për të koordinuar mbrojtjen e SHBA-së në rast të Armagedonit.
Mund t’i rezistojë një bombe 1000 herë më të fuqishme se ajo e Hiroshimës.
Herën e fundit që gazetarëve iu lejua të hynin brenda ishte në vitin 2018, kur Donald Trump ishte ende në Shtëpinë e Bardhë. Tani, mes tensioneve ndërkombëtare në rritje, ushtria amerikane ka rihapur portat e saj të blinduara, me kamerat e NewsNation që depërtojnë thellë në objektin sekret.
Pas dyerve të çelikut me trashësi një metër dhe përtej pikave të shumta të kontrollit, gazetarët panë qendrën e komandës, e cila – sipas zyrtarëve – mund t’i rezistojë një shpërthimi bërthamor “një mijë herë më të fuqishëm se bomba e Hiroshimës ” edhe nga një milje larg.
Kompleksi nuk është vetëm një strehë. Është një qytet nëntokësor funksional. Ka termocentralin e vet, liqene nëntokësore me ujë të pijshëm dhe rezerva ushqimore për “një kohë shumë të gjatë”. Madje brenda ambienteve vepron edhe një restorant Subway, i cili e quan veten “Subway më i sigurt në botë”.
Strehë “Vitale”
Gjenerali Gregory Guillot , komandant i Komandës Veriore të SHBA-së dhe NORAD-it , i tha NewsNation se objekti mbetet po aq jetësor sot sa ishte kur u bë operacional për herë të parë në vitin 1966.
“Ia vlen vërtet çdo shumë që kanë paguar për të në fillim të viteve ’60, dhe ne e përdorim sot njësoj siç e kemi bërë në dekadat e mëparshme”, tha ai.
Kur u pyet për kërcënimet moderne – nga avionët rusë që shkelin hapësirën ajrore amerikane te balonat kineze të spiunazhit dhe sulmet kibernetike – ai u përgjigj me qetësi: ” Nuk jam i shqetësuar. Ne kemi personelin më të mirë ushtarak që merret me këtë çështje. Dhe jemi gati .”
Kushtoi 142 milionë dollarë në vitin 1966.
Objekti shtrihet në 20.6 akra dhe përfshin 15 ndërtesa të montuara mbi burime gjigante për të thithur goditjen e një shpërthimi bërthamor. I njohur si “kutera e betejës”, ai do të shërbente si një qendër komande për forcat amerikane dhe kanadeze në rast të një katastrofe.
Kostoja e përfundimit të saj në vitin 1966 ishte 142 milionë dollarë (që sot do të vlente më shumë se 1 miliard dollarë). Gjatë Luftës së Ftohtë, ajo u cilësua si “vendi më i sigurt në Tokë” – një sistem labirint tunelesh dhe dhomash shpërthimi të projektuara për t’i bërë ballë raketave sovjetike. ” Ne na pëlqen të themi se është objekti më i sigurt në botë “, tha zëvendësdrejtori i bazës, Steve Rose, në vitin 2018.
Graniti dhe çeliku mbrojnë gjithashtu elektronikën nga valët elektromagnetike të lëshuara nga shpërthimet bërthamore. Makineritë hidraulike mund t’i mbyllin dyert masive të blinduara vetëm në 45 sekonda ose, në rast nevoje, edhe manualisht.
Dyert e saj u mbyllën më 11 shtator
Dyert u mbyllën përsëri vetëm më 11 shtator 2001 , e vetmja herë që nga Lufta e Ftohtë që ato u mbyllën në një krizë të vërtetë. Fillimisht selia e NORAD-it , kompleksi u shndërrua përfundimisht (në vitin 2008) në një qendër komande rezervë, me operacionet kryesore që u zhvendosën në Bazën e Forcave Hapësinore Peterson në Colorado Springs.
Megjithatë, personeli vazhdon të rrotullohet në malin Cheyenne për të ruajtur gatishmërinë, me zyrtarët që theksojnë se nuk është një “relikte muzeale”.
Plani i skenarit më të keq
Në rast të një skenari të paimagjinueshëm, plani i vazhdimësisë së SHBA-së është hartuar tashmë:
Presidenti fillimisht çohet në bunkerin nëntokësor të Shtëpisë së Bardhë (Qendra Presidenciale e Operacioneve të Emergjencës). Nëse ka kohë, ai hipën në një nga avionët E-4B “Doomsday” të Forcave Ajrore – duke fluturuar në qendra komande të afta për të ruajtur zinxhirin e komandës edhe nëse Uashingtoni sulmohet.
Ai do të shoqërohet nga Sekretari i Mbrojtjes , Shefat e Përbashkët të Shtabit dhe ndihmës ushtarakë që mbajnë valixhen që përmban kodet bërthamore. Zëvendëspresidenti po mbrohet veçmas për të siguruar trashëgiminë, ndërsa anëtarët e tjerë të Kabinetit dhe Kongresit po zhvendosen në objekte të fortifikuara si Mount Weather në Virxhinia dhe Raven Rock në Pensilvani.
Ndërkohë, Cheyenne Mountain do të vazhdonte misionin e tij gjatë gjithë Luftës së Ftohtë. NORAD e përshkruan atë si një “qendër komande alternative të përforcuar” që ofronte paralajmërim të hershëm për lëshimet e raketave, gjurmonte avionët armik dhe i jepte të dhëna Pentagonit dhe qendrës së komandës së fluturimit të Presidentit.
