Ish-presidenti amerikan Joe Biden ka dhënë intervistën e parë që kur është larguar nga Shtëpia e Bardhë.
Ai tha për BBC-së se presioni nga administrata Trump mbi Ukrainën për t’i dhënë territor Rusisë, është “qetësim i ditëve të sotme, transmeton Telegrafi.
Duke folur nga Delaware, ai tha se presidenti rus Vladimir Putin besonte se Ukraina ishte pjesë e Rusisë dhe “kushdo që mendon se do të ndalet” nëse ndonjë territor lëshohet si pjesë e një marrëveshjeje paqeje, “është thjesht budalla”.
Biden, i cili foli ndërsa vendet aleate shënojnë 80-vjetorin e Ditës së Fitores në Evropë këtë javë, tha se ishte i shqetësuar për prishjen e marrëdhënieve SHBA-Evropë nën presidentin Donald Trump, gjë që ai tha se “do të ndryshonte historinë moderne të botës”.
Në një intervistë të gjerë me programin Today të BBC Radio 4, Biden u sfidua për të kaluarën e tij në Ukrainë, si dhe vendimin e tij për t’i dhënë fund përpjekjes së tij për rizgjedhje në vitin 2024 në fund të garës, pasi një performancë e dobët në debat ngjalli shqetësime mbi gjendjen e tij fizike dhe e zhyti Partinë Demokratike në krizë.
Biden hoqi dorë nga gara më pak se katër muaj para zgjedhjeve të nëntorit, dhe kur u shty nëse duhej të ishte larguar më herët dhe të linte më shumë kohë për të zgjedhur një zëvendësues, ai tha: “Nuk mendoj se do të kishte rëndësi. Ne u larguam në një kohë kur kishim një kandidat të mirë”.
“Gjërat lëvizën aq shpejt sa e bënë të vështirë largimin. Dhe ishte një vendim i vështirë. Mendoj se ishte vendimi i duhur. Ishte thjesht një vendim i vështirë”, tha ai.
I pyetur për trajtimin e administratës aktuale ndaj aleatëve të SHBA-së, ish-presidenti dënoi thirrjet e Trump që SHBA-të të merrnin përsëri Kanalin e Panamasë, të përvetësonin Grenlandën dhe ta bënin Kanadanë shtetin e 51-të.
“Çfarë dreqin po ndodh këtu? Cili president flet ndonjëherë kështu? Ne nuk jemi kështu. Ne jemi për lirinë, demokracinë, mundësitë, jo për konfiskimin”, tha ai.
Për Ukrainën, Biden u sfidua nëse i dha mbështetje të mjaftueshme Kievit për të siguruar që ata të mund të fitonin luftën në vend që thjesht t’i rezistonin pushtimit në shkallë të plotë të Rusisë.
Gjatë tre viteve të luftimeve, Shtëpia e Bardhë ndryshoi qëndrimin e saj mbi përdorimin e armëve të furnizuara nga SHBA-ja dhe hoqi disa kufizime me kalimin e kohës.
“Ne u dhamë atyre gjithçka që u nevojitej për të siguruar pavarësinë e tyre dhe ishim të përgatitur të përgjigjeshim, më agresivisht, nëse Putini do të lëvizte përsëri”, tha ai.
Biden u pyet gjithashtu për komentet e administratës Trump, që sugjeronin se Kievi duhet të heqë dorë nga një pjesë e territorit në mënyrë që të siguronte një marrëveshje paqeje që do t’i jepte fund luftimeve.
Zëvendëspresidenti i SHBA-së, JD Vance kohët e fundit paraqiti vizionin e SHBA-së për një plan paqeje në Ukrainë, duke thënë se ai do të “ngrinte vijat territoriale afër vendit ku janë sot”.
Ai tha se Ukraina dhe Rusia “do të duhet të heqin dorë nga një pjesë e territorit që zotërojnë aktualisht”.
Sekretari i Mbrojtjes, Pete Hegseth e ka përsëritur këtë mesazh, duke thënë se një kthim në kufijtë e Ukrainës para vitit 2014 është “jorealist”.
“Është një qetësim i ditëve të sotme”, tha Biden të hënën, një referencë për politikën e ish-kryeministrit britanik Neville Chamberlain, i cili u përpoq në fund të viteve të 30-ta të qetësonte kërkesat e Adolf Hitlerit në një përpjekje të dështuar për të shmangur një luftë katastrofike të përgjithshme në Evropë.
Ai shprehu gjithashtu shqetësim se “Evropa do të humbë besimin në sigurinë e Amerikës dhe në udhëheqjen e Amerikës”.
Udhëheqësit e kontinentit, shtoi ai, “po pyesnin veten, çfarë të bëj tani? A mund të mbështetem te Shtetet e Bashkuara? A do të jenë ata atje”.
Trump ka thënë se pret që Rusia ta mbajë gadishullin e Krimesë, i cili u aneksua në mënyrë të paligjshme nga Moska në vitin 2014, dhe muajin e kaluar ai akuzoi udhëheqësin e Ukrainës, Volodymyr Zelensky se dëmtoi negociatat e paqes kur Zelensky e hodhi poshtë sugjerimin.
Raportet sugjerojnë se propozimet e fundit të SHBA-së për një marrëveshje armëpushimi jo vetëm që përfshijnë njohjen formale të Krimesë nga SHBA-ja si pjesë e Rusisë, por edhe njohjen de facto të kontrollit rus nga SHBA-ja mbi zonat e tjera të pushtuara në Ukrainë.
“Nuk kam favoritë. Nuk dua të kem asnjë favorit. Dua të kemi një marrëveshje të arritur”, tha Trump muajin e kaluar kur u pyet për njohjen e sovranitetit rus mbi Krimenë. /Telegrafi
