Në një kohë kur çmimet e energjisë mbeten çështje kyçe për familjet evropiane, një krahasim mes Zvicrës dhe Maqedonisë së Veriut nxjerr në pah diferenca të thella në përballueshmërinë e kostove bazë të jetesës, përcjell INA.
Zvicra
Zvicra nuk ka një pagë minimale kombëtare, por pagat neto mujore për punëtorët me paga të ulëta zakonisht variojnë nga 3.500 deri në 4.000 franga zvicerane. Për një familje prej dy deri në katër anëtarësh, shpenzimet mujore për energji elektrike, ngrohje dhe shërbime bazë të lidhura me banesën llogariten mesatarisht në 220 deri në 300 franga, në varësi të sezonit dhe madhësisë së banesës. Këto shpenzime përfaqësojnë një pjesë relativisht të vogël të të ardhurave mujore dhe janë përgjithësisht të parashikueshme.
Maqedonia e Veriut
Në Maqedoninë e Veriut, paga minimale neto mujore është rreth 400 euro, nivel që përbën burimin kryesor të të ardhurave për një pjesë të madhe të punonjësve. Në këtë kontekst, kostot e energjisë zënë një peshë dukshëm më të madhe në buxhetin familjar. Fatura mujore e energjisë elektrike për një familje zakonisht sillet nga 50 deri në 200 euro, ndërsa në raste të veçanta apo në kushte të dimrit është raportuar edhe për shuma më të larta në qindra euro.
Shpenzimet rriten më tej për familjet që përdorin burime shtesë për ngrohje. Qytetarët që ngrohen me gaz natyror, dru ose peletë përballen me kosto mujore ose sezonale shtesë, të cilat gjatë muajve të dimrit mund të arrijnë ose tejkalojnë 100 euro në muaj, duke e çuar shpenzimin total për energji në një nivel që konsumon një pjesë të konsiderueshme të të ardhurave mujore.
Të dhënat tregojnë se, ndonëse çmimet nominale të energjisë në Maqedoninë e Veriut janë më të ulëta se në Zvicër, raporti mes të ardhurave dhe shpenzimeve është dukshëm më i pafavorshëm. Në Zvicër, kostot e energjisë zakonisht mbeten nën 10% të të ardhurave mujore neto, ndërsa në Maqedoninë e Veriut ato mund të arrijnë një të tretën ose mbi 50% të pagës minimale, në raste të caktuara.
Ky krahasim nënvizon se përballueshmëria e jetesës nuk varet vetëm nga niveli i çmimeve, por nga balanca mes pagave dhe shpenzimeve bazë, një raport që mbetet thellësisht i ndryshëm mes dy vendeve./INA/
