Presidenti i Bjellorusisë Aleksandër Lukashenko nuk do të guxojë të hyjë në luftë, si kundër Ukrainës, ashtu edhe kundër disa vendeve të tjera fqinje si Polonia dhe vendet baltike për disa arsye, si për shembull dobësimi i ushtrisë që i nevojitet për mbijetesë, dhe fakti. se as presidenti rus Vladimir Putin nuk guxon të sulmojë një nga anëtarët e Aleancës së Atlantikut të Veriut(NATO) nga fqinjësia.
Ky është këndvështrimi i analistit bjellorus Vadim Mozheiko nga Instituti Bjellorus për Studime Strategjike, i cili tha se pushtimi rus i Ukrainës e ndërlikoi më tej situatën politike në Bjellorusi.
“Bjellorusia është ende një vend në të cilin një krizë e brendshme politike është ndezur që nga viti 2020, e cila tani është rritur më tej nga pjesëmarrja e regjimit të Lukashenkos në luftë. Atmosfera e përgjithshme, gjendja e përgjithshme e frikës dhe konfuzionit e ndërlikojnë shumë rritjen e represionit, përfshirë numrin e të burgosurve politikë (deri më sot janë 1263). Krahasuar me luftën, kjo situatë tërheq shumë pak vëmendje dhe ndikim ndërkombëtar”, thotë ai.
Rreziku i humbjes
Në një intervistë ai thekson se Lukashenko nuk do të vendosë të hyjë në një luftë të hapur kundër Ukrainës nga frika për mbijetesën e tij.
“Shanset për një luftë të tillë po pakësohen çdo ditë. Domethënë, humbja e ushtrisë dhe kontrolli mbi të janë shumë të rrezikshme për Lukashenkon. Për më tepër, Bjellorusia ka pak shanse për të luftuar efektivisht kundër Ukrainës dhe një disfatë do të ishte shumë e rrezikshme për vetë Rusinë – atëherë Putini do të duhej të shpenzonte fuqinë e tij për të mbrojtur kufirin perëndimor”, thotë Mozheiko.
Sidoqoftë, vlerësimi i udhëheqësit bjellorus është pak më i mirë se sa ishte para 24 shkurtit dhe fillimit të pushtimit rus të Ukrainës.
“Kur krahasojmë periudhën para dhe gjatë kësaj lufte, mbështetja për Lukashenkon është rritur pak pasi propaganda shtetërore e promovon atë si mbrojtësin e Bjellorusisë nga lufta. Shoqëria bjelloruse ende i kujton shumë mirë të gjitha mësimet nga Lufta e Dytë Botërore dhe nuk dëshiron që ato tmerre të përsëriten”, thekson analisti.
Ajo që përmendet shpesh në media, ruse dhe evropiane, është mundësia e bashkimit të Bjellorusisë dhe Rusisë në një shtet. Analisti nga Minsku beson se shanset për bashkim dhe krijimin e një shteti të ri janë jashtëzakonisht të vogla.
“Ideja, për të bashkuar dy shtete në një, ka qenë gjithmonë margjinale në shoqërinë bjelloruse. Gazetarët flasin për këtë shumë më tepër dhe i japin më shumë hapësirë kësaj teme sesa vetë bjellorusët,” thekson ai.
“Kali i Trojës” nga Putin
Një temë tjetër më e rrezikshme është vendosja e armëve ruse në territorin e Bjellorusisë. Kohët e fundit Lukashenko tha se do të ketë një arsenal të fortë armësh dhe u fol edhe për armë bërthamore.
“Armët bërthamore janë dëshira racionale e Lukashenkos, por deri më tani ai ka marrë vetëm një ‘kalë trojan’ nga Putin. Kohët e fundit, Lukashenko ka folur për mënyrën se si do të vendosë armë bërthamore dhe armë të tjera në Bjellorusi. Herën e fundit që ia propozoi Putinit, atij iu premtua se do t’i dorëzoheshin sistemet S-400 dhe Iskander,” shpjegon Mozheiko.
“Edhe para luftës në Ukrainë, Lukashenko shprehu keqardhjen që Shushkevich (Stanislav Shushkevich, presidenti i parë i Bjellorusisë së pavarur) refuzoi armët bërthamore sovjetike. Nga ana tjetër, vetë Shushkevich e konsideroi me të drejtë një nga arritjet e tij kryesore”.
Mozheiko thekson se “diktatorët mësojnë nga përvoja e kolegëve diktatorë”.
“(Udhëheqësi libian Muammar) Gaddafi anuloi programet e tij bërthamore, kimike dhe biologjike dhe përjetoi makthin më të keq të çdo sunduesi autoritar: një kryengritje të mbështetur nga NATO, e ndjekur nga dënimi më i keq. Prandaj, udhëheqësi i Koresë së Veriut Kim Jong-un nuk do të heqë dorë nga programi i tij bërthamor aq lehtë (sepse është një garanci për mbijetesën e pothuajse monarkisë së tij) dhe Lukashenko është i trishtuar që nuk mund të arrijë asgjë më serioze në fuqinë bërthamore”.
Veç kësaj, Putini nuk është i interesuar t’i dërgojë armë të tilla Lukashenkos, shton ai dhe vazhdon:
“Megjithatë, kjo vetëm do të dobësonte varësinë e Minskut nga Moska, dhe në nivel ushtarak, disa mijëra kilometra nuk luajnë rol, sepse ne po flasim për raketa ndërkontinentale, jo për tanke. Për më tepër, Putini nuk dëshiron të rrezikojë një incident me armë bërthamore kaq afër Moskës”.
Çështja e njohjes së Luganskut dhe Donetskut
Pasi Siria dhe Koreja e Veriut ndoqën lëvizjen e Moskës zyrtare dhe njohën pavarësinë e Republikave Popullore të vetëshpallura të Luhanskut dhe Donetskut, pjesë të Ukrainës që janë në duart e separatistëve pro-rusë, lind pyetja – a do të bëjë Minsku të njëjtën gjë?
“Në parim është e mundur. Propagandistët bjellorusë po flasin gjithnjë e më shumë për këtë opsion, po krijohen kontakte, ashtu siç po bëjnë rusët. Megjithatë, vetë njohja mbetet e diskutueshme sepse do të vinte në pah mungesën e pavarësisë së vetë Lukashenkos dhe ai nuk e dëshiron këtë”.
