Lufta Civile Amerikane dëmtoi identitetin amerikan ndërsa Unioni dhe Konfederata zhvilluan luftime në zona të mëdha të vendit dhe rreth 600,000 njerëz vdiqën, më shumë viktima në SHBA se në çdo luftë më parë ose pas saj.
Për pjesën tjetër të botës, pasojat ishin më të pakta. SHBA nuk ishte rritur ende plotësisht fuqinë ekonomike dhe ushtarake që do të bëhej në shekullin e 20-të. Ndërsa konflikti i saj i brendshëm u raportua në shtypin global dhe ishte objekt i interesit akademik, ai nuk ishte më një shqetësim jetik për sigurinë kombëtare.
Çfarë mendonin vëzhguesit e jashtëm, veçanërisht ata në MB, për konfliktin?
Disa detaje vijnë nga arkivat e digjitalizuara të Institutit Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara (RUSI). Instituti ekziston ende sot, duke funksionuar pak a shumë si një institut kërkimor me revistën e tij që vepron si një botim akademik.
Në ditët e para, revista ishte një koleksion letrash të shkurtra mbi teknologjitë e reja, çështjet aktuale ushtarake dhe leksione të anëtarëve të institutit, me tema që varionin nga mënyrat novatore për të shërbyer çaj dhe kafe në masë për ushtarët në Indi, deri te forma e duhur e shpatave, raporton abcnews.al.
Sot ajo formon një burim të vlefshëm në njohuritë dhe opinionet e korpusit të oficerëve të Mbretërisë së Bashkuar nga mesi deri në fund të shekullit të 19-të. Tre ekspertë të RUSI e trajtuan Luftën Civile Amerikane ashtu siç po ndodhte, një e dhënë nga majori Fredrick Miller në 1862 dhe të tjerat nga profesori i Sandhurst, kapiteni Charles Cornwallis Chesney në 1863 dhe 1865.
Autori i fundit dallohet për faktin se është edhe nipi i britanikëve, eksploruesi Francis Rawdon Chesney dhe vëllai më i madh i George Chesney, i cili publikoi novelën e tij me titull Beteja e Dorking (1871).
Miller dhe Chesney përshkruajnë rrjedhën e luftës deri në atë pikë, me Chesney që u përqendrua fillimisht në luftimet në Virxhinia dhe më pas në operacionet në perëndim dhe jug, siç është Marshi i Shermanit drejt detit.
Kufizimi i tyre më i dukshëm është distanca nga konflikti. Ata merrnin informacionin përtej Atlantikut. Ashtu si shumë nga analistët e sotëm, ata kërkuan t’u jepnin kuptim ngjarjeve kur, siç raportoi Miller, gazetat janë aq të prirur për të ngatërruar aq sa na informojnë, raporton abcnews.al.
Vonesa në marrjen e informacionit është më e dukshme kur Miller përfundoi leksionin e tij duke diskutuar Betejën e Shiloh, e cila kishte ndodhur rreth dy javë më parë. Ai e quajti atë ‘beteja më e madhe e zhvilluar ndonjëherë në Amerikë’, por ende nuk mund ta përshkruante betejën apo rëndësinë e saj për luftën në tërësi për audiencën e tij.
Në mënyrë të ngjashme, disa ngjarje kyçe të Luftës Civile janë nënvlerësuar. Lufta midis Monitor dhe Merrimac, e shquar si përplasja e parë midis anijeve të hekurta, përmendet por nuk diskutohet qëllimisht sepse ‘rezultati nuk ka ndikuar në përparimin ushtarak të luftës’.
Mes përshkrimeve kryesisht të sakta të manovrave, betejave dhe sfidave të ndryshme logjistike, gjykimet dhe opinionet e lektorëve janë tepër të detajuara. Për shembull, ka një masë të madhe zhgënjimi dhe konfuzioni për zhvillimin e fazave të hershme të luftës, të cilat Miller i etiketoi “marshime të shëmtuara dhe përleshje të vogla”.
Autorët vërejnë se, duke pasur parasysh avantazhet e burimeve të Unionit, mungesa e suksesit të tyre nën gjeneralin McClellan duhet të ketë qenë rezultat i paaftësisë së oficerëve të Unionit dhe cilësisë së udhëheqjes së Konfederatës. Miller vuri në dukje qysh në vitin 1862 se Jugut “po i afrohet një krize, e cila deri më tani është shtyrë vetëm nga paaftësia e Veriut për të përdorur armët e veta”.
Në disa raste, Lufta Civile u përdor nga oficerët britanikë për të justifikuar opinionet e tyre se si Britania e Madhe duhet të përgatisë ushtrinë e saj për luftërat e ardhshme.
Princi George, Duka i Kembrixhit arriti në përfundimin pas fjalimit se konflikti përforcoi, ‘domosdoshmërinë absolute të një ushtrie të madhe dhe të dobishme’. Duka i Kembrixhit, i cili ishte Komandanti i Përgjithshëm i Forcave për gati 40 vite dhe kushëriri i Mbretëreshës Viktoria, përfaqësonte një shkollë më tradicionale në mendimin ushtarak britanik që këmbëngulte në rëndësinë e vazhdueshme të kalorësisë në rolin e saj historik, edhe si zhvillimet teknologjike e bënë gjithnjë e më të rrezikshëm përdorimin e tyre konvencional.
Leksionet e RUSI demonstrojnë sfidat e monotorimit të një lufte siç po ndodh nga distanca, zhgënjimin me performancën ushtarake në fillim të luftës dhe mënyrën në të cilën konfliktet e huaja u mobilizuan për të justifikuar politikat e njerëzve si Duka i Kembrixhit.
