Pas pushtimit ushtarak të Ukrainës, Rusia e Vladimir Putinit nis një “sulm ekonomik” ndaj Evropës, me armën e saj gazin natyror dhe objektivin kryesor Gjermaninë, e cila është ende shumë e varur nga Moska për energji.
Gjermania tani ka frikë se do të ketë një ndërprerje të plotë të furnizimit me gaz nga Rusia gjatë verës, që do të thotë se fabrikat do të detyrohen të mbyllen dhe të pushojnë punëtorët. Qeveria e Berlinit e ka përshkruar tashmë gazin si një “specie të mangët”.
Ministri i Financave i vendit, Christian Lindner, nga partia Liberal Demokrate, tha të martën e kaluar se çmimet vazhdimisht shumë të larta të energjisë kërcënojnë të sjellin një krizë të madhe ekonomike në vendin e tij.
Vlen të përmendet se zv.kancelari Robert Habek, nga Partia e Gjelbër, ishte ai që u detyrua të shpallte “me pikëllim të madh” rikthimin e Gjermanisë në prodhimin e energjisë së qymyrit në fabrikat që ishin mbyllur, në kuadër të “tranzicionit të gjelbër”.
Gjermanët kanë vendosur të mbyllin tre termocentrale të mëdha që do të mbylleshin përgjithmonë në shtator dhe tani RËE, gjiganti gjerman i energjisë, po përpiqet të ripunësojë qindra njerëz për të siguruar funksionimin e tyre të qetë.
“Sa shumë dioksid karboni emetojmë varet nga sa kohë do të duhet për të operuar impiantet e linjitit, por është e sigurt që do të emetojmë më shumë dioksid karboni”, tha një zëdhënës i Stag, një nga kompanitë që operojnë impiante të tilla në Gjermaninë perëndimore.
Por nuk ishte vetëm Gjermania që iu kthye qymyrit. Si Holanda ashtu edhe Austria kanë bërë lëvizje të ngjashme.
Megjithatë, kancelari Olaf Scholz hodhi poshtë propozimin për zgjatjen e jetës së katër termocentraleve bërthamore, pasi kryeministri holandez Mark Rutte deri më tani ka hedhur poshtë idenë e rihapjes së një fushe të madhe gazi në rajonin Kroningen, e cila ishte mbyllur.
Pavarësisht hezitimeve individuale, për Evropën çështja e mjaftueshmërisë së energjisë është edhe më e rëndësishme tani sesa edhe çmimet e larta, pasi tashmë është e qartë se Rusia synon të ardhurat më të larta të mundshme nga eksportet më të ulëta të mundshme në Evropë.
Rusët ulën fluksin e gazit në tubacionin Nord Stream 1 me 60% javën e kaluar, duke përmendur “arsye teknike”. Gjermanët dhanë alarmin, nga frika se ulja e fluksit mund të ishte preludi i një ndërprerjeje të plotë të furnizimit me gaz nga Rusia në Gjermani, që do të thotë se në janar 2023 nuk do të kishte gaz apo mostër në depozitat nëntokësore gjermane.
Në të njëjtën kohë, “arsyet teknike” të Putinit i kanë shërbyer qëllimit të tyre: rritja e çmimit të kontratave të së ardhmes në tregun evropian të gazit me 50% – në një kohë kur e gjithë Europa kërkon të mbushë rezervat e saj të gazit.
Bashkimi Evropian u ka kërkuar të gjitha vendeve anëtare që të kenë rezervat e energjisë “të paktën 80%” të mbushura më 1 nëntor, “në mënyrë që të vijë dimri”. Shkalla e shfrytëzimit të të gjitha depove evropiane të gazit është tani 55%.
Franca dhe Italia aktualisht kanë më shumë se 55% zënë në magazinat e tyre, ndërsa Spanja, një tjetër konsumator i madh i gazit natyror, ka arritur në 77% . Edhe Gjermania deri të enjten kishte arritur të kishte një plotësi totale prej 58% në magazinat e saj, shumë më tepër se vitin e kaluar, pavarësisht shkurtimit të fluksit që bënë rusët ditët e fundit.
Megjithatë, ekspertët këmbëngulin se kjo përpjekje mund të jetë e kotë, pasi gjithçka varet nga disponimi i Putinit. “Nëse rusët mbyllin plotësisht tubacionin Nord Stream, atëherë Evropës do t’i mbetet pa gaz në janar”, i tha Neë York Times Massimo Di Odorando, nënkryetar i firmës së njohur konsulente Ëood Mackenzie.
Siç dihet, Gjermania, e mbështetur në marrëveshjet dekadash me Rusinë për furnizimin me gaz natyror nëpërmjet tubacioneve, nuk ka terminale të gazit natyror të lëngshëm, kështu që aktualisht nuk mund të ndryshojë përzierjen e importit.
Vetëm të martën, një furnizues i madh gjerman i energjisë, EnBË, nënshkroi një kontratë 20-vjeçare për furnizimin me gaz natyror të lëngshëm për kompaninë e madhe amerikane Venture Global. Megjithatë, për shkak të mungesës së një terminali, marrëveshja do të zbatohet nga viti 2026.
