Mbështeti vendimin e Përfaqësuesit të Lartë të Komunitetit Ndërkombëtar në Bosnje dhe Hercegovinë për të futur një ndryshim paszgjedhor në mënyrën se si votat përcaktojnë rezultatet. Kjo favorizon partitë politike etno-nacionaliste të rreshtuara me Moskën, transmeton InfoShqip.
Amerikanët anulojnë vizitat ministrore të Kosovës me përfaqësuesit amerikanë. Uashingtoni kërkon që kryeministri i Kosovës të vonojë futjen e targave të Kosovës në komunat veriore me shumicë serbe, pa asnjë garanci se vonesa e mëtejshme do të çojë në pajtueshmëri.
E gjithë kjo duket e palidhur, ndoshta edhe e rastësishme dhe e parëndësishme. Nuk është asnjëra.
Gjithçka varet nga Beogradi
Këtu linja është Beogradi. Joe Biden ishte një përkrahës i fuqishëm i luftës së Kosovës për liri nga Serbia. Por ai ka vendosur shumë kohë më parë se Beogradi është pesha e rëndë në Ballkan. Unë dëshmova para tij në Senat më shumë se 15 vjet më parë.
Ai e bëri të qartë se mbështeti pranimin e Serbisë në procesin e anëtarësimit në BE, edhe pse në atë kohë nuk ishte e qartë e kualifikuar për këtë. Biden besonte se kjo do ta kufizonte Beogradin nga lëvizja në një drejtim evropian.
Ai dhe Shtëpia e tij e Bardhë i kanë deleguar tani Departamentit të Shtetit përgjegjësinë për Ballkanin. Lojtarët kryesorë atje besojnë se presidenti serb Vuçiç është seriozisht i përkushtuar ndaj procesit të pranimit në BE dhe gjithashtu i shqetësuar seriozisht për mirëqenien e serbëve në vendet fqinje. Pacifikimi i Serbisë u bë qëllimi i politikës amerikane.
Përfaqësuesja speciale e SHBA-së për Ballkanin Perëndimor pak ditë më parë priti në Uashington diplomatin serb (Vladimir Bozhoviq), i cili shfrytëzoi rastin për të bërë komente veçanërisht jodiplomatike për Malin e Zi, një anëtar i NATO-s që ka pësuar paqëndrueshmëri politike afatgjatë. Departamenti i Shtetit brohorit për nismën e panevojshme të Vuçiqit për Ballkanin e Hapur.
Sa keq që nuk është kështu
Ka pak prova se Vuçiq është serioz për BE-në. Serbia ka bërë përparim në vitet e fundit në zbatimin e kërkesave teknike të acquis communautaire. Kjo është pjesa e lehtë e kualifikimit për anëtarësim në BE. Pjesa e vështirë është përmbushja e kritereve të Kopenhagës. Këto përfshijnë institucionet demokratike, një media të lirë, një gjyqësor të pavarur, shtetin e së drejtës dhe një ekonomi të tregut të hapur. Serbia ka bërë pak përparim në këtë drejtim dhe ka ecur prapa në disa çështje. Ajo gjithashtu nuk ka arritur të harmonizojë politikën e saj të jashtme me atë të BE-së, dhe jo vetëm me sanksionet kundër Rusisë.
Për serbët që jetojnë në vendet fqinje, pasardhësit e Vuçiqit mbrojnë atë që ata e quajnë një “botë serbe”. Po, është njësoj si slogani “Bota Ruse” që e shtyu Moskën të pushtonte Ukrainën. Vuçiq kërkoi dhe arriti në masë të madhe dominimin mbi komunitetet serbe në Kosovë, Mal të Zi dhe Bosnjë e Hercegovinë. Në të tria, “lufta hibride” e Rusisë po e ndihmon Serbinë të bëjë presion për ndarje de fakto, nëse jo de jure. Vuçiq synon të kufizojë autoritetin e strukturave shtetërore të fqinjëve të tij dhe të krijojë një nivel të mesëm qeverisjeje të dominuar nga popullsia serbe, e kontrolluar nga Beogradi. Pikërisht për këtë bëhet fjalë për çështjen e targave.
Vija e re ndarëse në Evropë
Pas përfundimit të Luftës së Ftohtë, Amerika shpresonte për një Evropë të plotë dhe të lirë. Kjo nuk do të ndodhë së shpejti. Evropa është e ndarë midis një sfere të NATO-s në perëndim dhe një sfere të dominuar nga Rusia në lindje. Serbia është e vendosur të mbetet në sferën e dominuar nga Rusia, së bashku me Bjellorusinë dhe atë që Moska mund të mbajë nga Ukraina, Moldavia dhe Gjeorgjia. Beogradi shpreson gjithashtu të mbajë fondet e pranimit në BE që merr nga Brukseli. Kjo supozohet të financojë përgatitjen për anëtarësim eventual, por Serbia po i përdor ato për të zhvilluar një ekonomi të dominuar nga shteti.
Niveli i pushtetit në vendet fqinje të kontrolluara nga serbët do të jetë veçanërisht i dobishëm për Moskën. Rusët do ta përdorin atë për të destabilizuar anëtarët aktualë dhe të ardhshëm të NATO-s. Kjo do ta bëjë të rrezikshëm zgjerimin e mëtejshëm të Aleancës.
I konceptuar keq dhe i ekzekutuar keq
Pra, çfarë nuk shkon me politikën e Uashingtonit në Ballkan? Është e konceptuar keq sepse bazohet në supozime të gabuara për ambiciet evropiane të Serbisë dhe aktivitetet e saj në vendet fqinje. Politika e SHBA-së gjithashtu zbatohet dobët dhe dobët. Nuk ka asnjë justifikim për ndryshimin e rregullave për numërimin e votave pas zgjedhjeve apo për mosnjohjen e “botës serbe” për shkak të rrezikut që paraqet për fqinjët e Serbisë dhe aleatët e mundshëm të SHBA-së.
SHBA duhet të kthehet në një politikë ballkanike që do të mbështesë sovranitetin dhe integritetin territorial të secilit prej shteteve ballkanike, si dhe respektimin e të drejtave të njeriut të qytetarëve të tyre. Kjo duhet të përfshijë të drejtën e tyre për të vendosur në mënyrë demokratike, pa ndërhyrje nga Beogradi, në cilën anë të vijës së re që ndan Evropën ata zgjedhin të jenë. Mund të shpresojmë se Serbia do të ndryshojë mendje për një aleancë me Rusinë, por kjo do të kërkojë durim strategjik, jo qetësim të Beogradit./InfoShqip.com
