EKSKLUZIVE: Azerbajxhani dhe Armenia “pranë armëpushimit” rreth Nago-Karabakut

Azerbajxhani dhe Armenia qe janë afër arritjes së një marrëveshje të rëndësishme armëpushimi mbi territorin e diskutueshëm Nago-Karabak dhe rajonet përreth, të cilat Armenia ka okupuar që nga viti 1992, thanë burimet turke për Middle East Eye, shkruan InfoShqip. Projekt-marrëveshja e detyron Armeninë të tërhiqet nga disa zona, mes vendosjes paqeruajtëse turke, ruse.

Marrëveshja do të kërkonte që Armenia të lëshonte shumë nga territori i saj dhe në të njëjtën kohë një mision paqeruajtës turk dhe rus do të hynte në zonë. Të Dielën, Azerbajxhani njoftoi se kishte çliruar Shusha, qyteti i dytë më i madh në Nago-Karabak, por Armenia i ka mohuar akuzat. Burimet turke i thanë Middle East Eye, në kushte anonimiteti, se përparimi i shpejtë i forcave Azerbajxhanase në terren e detyroi Armeninë të konsideronte një plan rus të ndërmjetësimit, mbështetur nga Turqia, për të ndaluar konfliktin.

Mijëra janë vrarë që kur shpërthyen përleshjet në 27 shtator në një enklavë të territorit armen etnik të njohur ndërkombëtarisht në Azerbajxhan. Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan dhe homologu i tij rus, Vladimir Putin, arritën një mirëkuptim në një bisedë telefonike të shtunën mbi përbërësit e projekt-marrëveshjes, thonë burimet turke. Detajet u diskutuan nga Ministri i Jashtëm turk Mevlut Çavusoglu dhe homologu i tij rus Sergej Lavrov, në një bisedë telefonike të mëvonshme.

Dy korridore që mund të krijohen sipas projekt-marrëveshjes

Armenia menjëherë do të tërhiqet nga pesë nga shtatë territoret e okupuara përreth Nago-Karabakut sa më shpejt që të dy palët të bien dakord për kushtet e armëpushimit. Sipas kushteve të armëpushimit, Jerevani do të tërhiqet nga dy zonat e mbetura në 15 ditë. Projekt-marrëveshja nuk kërkon që Baku të largohet nga territoret e saj të pushtuara kohët e fundit, por do të ndalonte ofensivën e Azerbajxhanit ndaj Nago-Karabakut, i cili tani kontrollon pjesërisht Bakun. Në një lëvizje të rëndësishme, të dy palët mund të bien dakord për krijimin e dy korridoreve. Një rrugë që të çon nga Armenia në Nagarabak, fillimisht do t’i siguronte Jerevanit hyrjen në rajon. Armenia, nga ana tjetër, do të lejojë krijimin e një korridori të dytë, që lidh territorin e Nakhcivan të Azerbajxhanit me Baku. Pastaj paqeruajtësit turq dhe rusë do të vendosen për të monitoruar dhe mbështetur armëpushimin, shkruan InfoShqip.

Turqia si garantuese e një armëpushimi

Nago-Karabaku ka qenë jashtë kontrollit të Azerbajxhanit që nga vitet 1990, duke shkaktuar një konflikt të ngrirë dhe të pazgjidhur në të cilin dhjetëra mijëra njerëz janë vrarë. Zona e diskutueshme malore është mbajtur nga forcat armene për gati tre dekada, pavarësisht nga katër rezoluta të Këshillit të Sigurimit të KB që kërkojnë tërheqjen e tyre. Tre përpjekje për armëpushim që nga shtatori kanë dështuar, me të dy palët duke fajësuar njëra-tjetrën për shkeljet e armëpushimit. Por asnjë marrëveshje nuk përfshiu drejtpërdrejt Turqinë si një garantuese të armëpushimit.

Duket se ndihma ushtarake turke për Azerbajxhanin është ajo që solli avantazhin në konfliktin e ngrirë. Aleatët e ngushtë Turqia dhe Azerbajxhani kanë kryer stërvitje të përbashkëta ushtarake për vite me radhë, së fundmi në gusht, kur oficerët turq ndanë përvojën luftarake dhe ekspertizën që ata zhvilluan në konfliktet siriane dhe libiane. Turqia gjithashtu shiti dronë të armatosur, të cilët ishin një faktor vendimtar në prishjen e mbrojtjes armene. Turqia ka vendosur avionët e saj luftarakë F-16 si një parandalues për Rusinë dhe Iranin, megjithëse ato nuk janë përdorur në luftime aktuale

Vëmendja e botës është përqendruar në zgjedhjet presidenciale të SHBA

Një burim tjetër turk tha se Ankaraja po shkon drejt rajonit të Nago-Karabakut, ndërsa SH.B.A. dhe pjesa tjetër e botës janë përqendruar në zgjedhjet presidenciale të SH.B.A.-së. Ankaraja beson se rusët, nga ana tjetër, kanë mbyllur një sy qorr ndaj ofensivës së mbështetur nga Turqia për të ndëshkuar kryeministrin armen të mbështetur nga Perëndimi./InfoShqip.com

 


PËRGJIGJU

Ju lutemi shkruani komentin tuaj!
Ju lutem shkruani emrin tuaj këtu