“Ne presim që të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor të harmonizojnë politikat e tyre të jashtme me ato të Bashkimit Evropian dhe të vendosin sanksione ndaj Rusisë”. Kjo fjali u shqiptua më 14 nëntor në Bruksel nga ministri i Jashtëm i një prej vendeve anëtare të Bashkimit Evropian, transmeton InfoShqip.
Nuk ishte, siç mund të supozohet nga toni jotransigjent, ministri i njërit prej anëtarëve tradicionalisht kundër Ballkanit, siç është Holanda, por ministri kroat Goran Grliq Radman, përfaqësuesi i anëtarit që u bashkua me Bashkimin Evropian e fundit, i dha më shumë dhimbje koke, dhe që deri nëntë vjet më parë ishte pjesë përbërëse e të njëjtit “Ballkan perëndimor”.
Në të njëjtën deklaratë për gazetarët në prag të takimit të ministrave të punëve të jashtme të BE-së, Radman i tha Bosnje-Hercegovinës se “udhëheqësit e atij vendi pritet të formojnë shpejt një qeveri në të gjitha nivelet, të marrin përgjegjësinë për punën për reformat kushtetuese dhe zgjedhore. dhe të gjitha reformat e tjera që vendi të marrë statusin e kandidatit në fund të vitit”.
Një ton i tillë i shtrirjes diplomatike, i cili nxjerr një arrogancë politike krejtësisht të pabazë, është një sinjal i besueshëm i një tendence që po pushton politikën kroate, padyshim por krejtësisht të pajustifikueshme: përpjekjen për t’u treguar të gjitha forcave se Kroacia, që kur u bë anëtare e BE-së, nuk ka absolutisht asnjë lidhje me atë që elita e saj politike e konsideron “Ballkanin Perëndimor” të padenjë dhe të urryer.
Dhe e gjithë kjo, në fillim, u konceptua krejtësisht ndryshe. Në vitet e anëtarësimit të Kroacisë në BE, Bashkimi me të drejtë priste që anëtari i ri të përdorte përvojën e tij për të ndihmuar dhe europianizuar fqinjësinë e tij lindore. Ishte një pritje logjike, e cila u përqafua nga vetë Kroacia.
Qeveria e kryeministrit të atëhershëm Zoran Milanoviç vazhdoi me gjithë zemër këtë proces, pasi e kishte nisur tashmë kryeministrja e mëparshme Jadranka Kosor: nga deklaratat politike parimore e deri te bashkëpunimi konkret i ministrive, Kroacia me të vërtetë ndihmoi vendet fqinje të shkelnin këmbën. në rrugën e evropianizimit sa më të sigurt dhe të shpejtë. Por kjo u ndal shumë shpejt. Vetëm një apo dy vjet pas hyrjes së Kroacisë në BE, me zgjedhjen e Kolinda Grabar Kitaroviç si Presidente e Republikës në 2015 dhe marrjen e pushtetit nga qeveria e koalicionit të ekstremit të djathtë të HDZ dhe Most, vendi i dha fund papritur bashkëpunimi i natyrshëm me fqinjësinë ballkanike: Grabar Kitaroviç gradualisht prishi marrëdhëniet me Serbinë dhe Bosnje-Hercegovinën, në të njëjtën kohë duke krijuar fantazmën diplomatike të Evropës Qendrore “Iniciativa e Tre Deteve”, ndërsa qeveria e djathtë e Tihomir Oreshkoviç ndaloi ndihmën administrative për fqinjët që filluan rrugën e tyre të kandidaturës drejt BE-së.
Kroacia – pjesë e problemit, jo zgjidhja në Ballkanin Perëndimor
Ditët e fundit, disa detaje të rëndësishme kanë theksuar fuqimisht natyrën joproduktive të përpjekjeve të tilla nga politika kroate. Politikisht, kjo u pa më së miri në një nga daljet e para publike të presidentes së sapozgjedhur sllovene Nataša Pirc Musar. Duke shpallur hapat e saj të parë në postin presidencial, Pirc Musar tha se “ngjarjet e fundit në Ballkanin Perëndimor” e bënë atë t’i kushtonte udhëtimin e saj të parë presidencial në vendet e Ballkanit Perëndimor, sepse ajo e konsideron Slloveninë “një vend që është një dritare për ‘rajoni’ dhe një derë për në Bashkimin Evropian.”
Sepse, siç shpjeguan autorët e saj, anëtari më i ri i BE-së nuk është më pjesë integrale e projekteve të drejtësisë tranzicionale të pasluftës në Ballkanin Perëndimor. Është, thjesht, një përmbysje absurde e realitetit: nuk është se Kroacia, me europianizimin e saj të përfunduar, po synon të ndikojë në një mënyrë të dobishme te fqinjët e saj, por e kundërta – që pikërisht po ballkanizon Evropën me traumat e pazgjidhura ballkanike./InfoShqip.com
