Rexhep Tajip Erdogan mbetet një “dhimbje koke” për qeverinë amerikane, pavarësisht kontributit të tij në marrëveshjen e grurit midis Rusisë dhe Ukrainës. Siç vë në dukje NYT, kjo marrëveshje rriti imazhin e liderit turk dhe e bëri atë të dukej si një “politikan dashamirës”.
Ditë përpara nënshkrimit të marrëveshjes së grurit, Erdogan paralajmëroi se mund të vendosë veton ndaj anëtarësimit të Finlandës dhe Suedisë në NATO. NYT vuri në dukje se nëse lideri turk nuk e vë në praktikë këtë kërcënim, do të vinte në një pozitë shumë të vështirë si aleancën ashtu edhe administratën e Biden.
NYT iu referua edhe bllokimit nga Dhoma e Përfaqësuesve në shitjen e F-16, si dhe vizitës së fundit të Erdoganit në Iran dhe fotos me Vladimir Putinin dhe Ebrahim Raisin.
“Imazhi i dy kundërshtarëve kryesorë të SHBA-së me Erdoganin, një udhëheqës i një vendi të NATO-s, bie ndesh me narrativën perëndimore se Rusia dhe Irani janë vende thellësisht të izoluara”, thekson raporti.
Pozicioni unik i liderit turk
Të premten, Shtëpia e Bardhë shprehu shqetësimin për planet e liderit turk për fillimin e një ofensive në Sirinë veriore, duke synuar luftëtarët kurdë të mbështetur nga SHBA-të që ai i konsideron terroristë.
NYT komenton se veprimet e Erdoganit dhe paaftësia e Biden për t’i frenuar ato nënvizojnë pozicionin unik të liderit turk si një aleat ushtarak, i cili shpesh bie ndesh me agjendën e aleatëve të tij perëndimorë.
“Për shumë zyrtarë amerikanë, ky rol i Erdogan është shumë i ashpër,” vuri në dukje ai.
“Erdogan duket se është në ekipin tonë, por më pas ai bën gjëra që qartazi nuk i bëjnë dobi Perëndimit. Dhe kjo nuk duket se po ndryshon”, tha për Times ish-oficerja e Shërbimit të Jashtëm Elizabeth Shackleford.
Nga ana tjetër, disa zyrtarë të administratës së Bidenit argumentojnë se do të ishte “vetëshkatërruese” për SHBA-në që ta shkatërrojë plotësisht presidentin turk. Sipas tyre, pozicioni i Turqisë në udhëkryqin e Lindjes dhe Perëndimit është i një rëndësie strategjike dhe e lejon atë të shërbejë si një ndërmjetësues me fqinjët edhe më të mundimshëm, siç dëshmohet nga marrëveshja e grurit.
Një zyrtar i lartë amerikan tha se sjellja e trazuar të Erdoganit ishte rezultat i dobësisë së tij politike në Turqi, ku inflacioni muajin e kaluar u rrit në 80 përqind.
“Me shpresën për të devijuar vëmendjen e botës në interesa të tjera përveç ekonomisë së tij të keqmenaxhuar, Erdogan është kthyer në shfaqje të nacionalizmit dhe demagogjisë në lidhje me PKK,” tha zyrtari.
Një cikël i pafund kërkesash
Disa nga kritikët më të mëdhenj të Erdoganit paralajmërojnë për një cikël të pafund në të cilin lideri turk do të fitonte lëshime nga SHBA-ja dhe aleatët e tij në NATO dhe më pas do të përshkallëzonte kërkesat e tij.
“Një aleat i mirë – veçanërisht një aleat i mirë i NATO-s nuk shantazhon për të marrë atë që dëshiron në pika kritike të historisë së aleancës,” tha Mark Wallace, ish-ambasadori i Shteteve të Bashkuara në Organizatën e Kombeve të Bashkuara.
Nga Michael Crowley, The New York Times
