Liga Arabe e ka ripranuar Sirinë në anëtarësim pas më shumë se një dekade pezullimi, pasi presidenti Bashar al-Assad kërkon të normalizojë lidhjet me vendet e tjera arabe.
Siria u përjashtua nga organizata në vitin 2011 pasi shtypja brutale e qeverisë ndaj protestave kundër Asadit çoi në luftë në vend.
Ministrat e Jashtëm nga grupi 22-vendesh votuan për kthimin e Sirisë në një takim në Kajro përpara samitit të Ligës Arabe në Arabinë Saudite më 19 maj.
Liga gjithashtu bëri thirrje për një zgjidhje të krizës që rezulton nga lufta civile në Siri, duke përfshirë ikjen e refugjatëve në vendet fqinje dhe kontrabandën e drogës në të gjithë rajonin.
Emiratet: Ripranimi, një hap pozitiv
Disa shtete arabe, duke përfshirë Emiratet e Bashkuara Arabe, bënë presion për t’i dhënë fund izolimit të al-Asadit dhe e mirëpritën vendimin.
Anwar Gargash, këshilltar diplomatik i presidentit të Emirateve të Bashkuara Arabe, shkroi në Twitter se ripranimi i Sirisë ishte një “hap pozitiv” dhe se “EBA beson në domosdoshmërinë e ndërtimit të urave dhe maksimizimit të partneriteteve për të siguruar prosperitet dhe stabilitet rajonal”.
Al-Assad vizitoi Emiratet në mars, disa javë pasi tërmetet shkatërruese goditën Turqinë juglindore dhe Sirinë veriperëndimore.
Presidenti emiratas Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan tha në një deklaratë në Twitter pas vizitës se të dy “mbajtën bisedime konstruktive që synonin zhvillimin e marrëdhënieve midis dy vendeve tona”.
Katari pranon ripranimin, jo normalizimin
Kombet e tjera arabe kundërshtojnë normalizimin e plotë pa një zgjidhje politike të konfliktit sirian dhe duan që të ekzistojnë kushtet për rikthimin e Sirisë.
Katari ka kundërshtuar më parë kthimin e Sirisë në Ligën Arabe. Në një deklaratë për Agjencinë e Lajmeve të Katarit, një zëdhënës i Ministrisë së Punëve të Jashtme tha se qëndrimi i vendit “për normalizimin me regjimin nuk ka ndryshuar”.
Megjithatë, zëdhënësi i Katarit tha gjithashtu se vendi do të vazhdojë të mbështesë “konsensusin arab dhe nuk do të ketë pengesa për të”.
“Ripranimi i Sirisë nuk do të thotë normalizim i marrëdhënieve midis vendeve arabe dhe Sirisë”, u tha gazetarëve në Kajro Sekretari i Përgjithshëm i Ligës Arabe, Ahmed Aboul Gheit. “Ky është një vendim sovran i secilit vend.”
Kur u pyet nëse al-Assad mund të merrte pjesë në takimet e Ligës Arabe, Aboul Gheit u tha gazetarëve: “Nëse ai dëshiron, sepse Siria, duke filluar nga sonte, është një anëtare e plotë e Ligës Arabe”.
Uashingtoni “skeptik”
Një zëdhënës i Departamentit Amerikan të Shtetit tha se Uashingtoni ndan qëllimet e partnerëve të tij arabë në Siri, duke përfshirë ndërtimin e sigurisë dhe stabilitetit, por mbeti “skeptik në lidhje me gatishmërinë e Asadit për të ndërmarrë hapat e nevojshëm për të zgjidhur krizën siriane”.
“Ne nuk besojmë se Siria meriton ripranimin në Ligën Arabe në këtë kohë,” tha zëdhënësi, duke shtuar se sanksionet e SHBA do të mbeten në fuqi.
Rusia, një aleat kyç i al-Asadit, e mbështeti masën. “Moska e mirëpret këtë hap të shumëpritur, një rezultat logjik i procesit, i cili mori vrull, për kthimin e Sirisë në familjen arabe”, tha Maria Zakharova, zëdhënëse e Ministrisë së Punëve të Jashtme ruse.
Jordania po përpiqet të parandalojë kontrabandën e drogës
Ripranimi i Sirisë pason një iniciativë jordaneze që parashtron një udhërrëfyes për përfundimin e konfliktit sirian, i cili përfshin adresimin e çështjeve të refugjatëve, të burgosurve të humbur, kontrabandës së drogës dhe grupeve luftarake iraniane në Siri.
Jordania është njëkohësisht një destinacion dhe një rrugë kryesore tranziti për në vendet e Gjirit për amfetaminën shumë të varur nga Siria, dhe ka sinjalizuar se mund të ndërmarrë veprime të njëanshme për të frenuar tregtinë miliarda dollarëshe.
Një zyrtar jordanez tha se Siria duhet të tregojë se është serioze për arritjen e një zgjidhjeje politike pasi kjo do të ishte një kusht për lobimin për heqjen e sanksioneve perëndimore, një hap kyç për financimin e rindërtimit në Siri.
Përshëndetje nga Irani
Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme iraniane Nasser Kanaani “përgëzoi qeverinë dhe popullin e vendit për suksesin e Sirisë në rifitimin e vendit të saj në Ligën Arabe”, sipas faqes së ministrisë në Twitter.
Arabia Saudite ka zbutur pozicionin e saj
Disa shtete të Gjirit, përfshirë Arabinë Saudite, mbështetën grupet rebele që luftonin forcat qeveritare në vitet e para të luftës siriane. Megjithatë, kohët e fundit ajo ka treguar një dëshirë për të zbutur marrëdhëniet si pjesë e një ndryshimi më të madh në diplomacinë rajonale, duke përfshirë një afrim me Iranin.
Këtë vit, me ndërmjetësimin kinez, Arabia Saudite nënshkroi një marrëveshje historike me Iranin, një aleat kyç rajonal i Sirisë, në të cilën ata u zotuan të rivendosin lidhjet diplomatike.
Pas afrimit saudio-iranian, televizioni shtetëror saudit njoftoi se Riadi po diskutonte një rifillim të mundshëm të marrëdhënieve konsullore mes tij dhe Damaskut.
Pse po ndodh kjo tani?
Rihyrja e Sirisë në Ligën Arabe është një hap i rëndësishëm në një ndryshim më të madh gjeopolitik rajonal, në të cilin shtetet kanë krijuar një sërë aleancash të reja diplomatike që kanë sfiduar rendin ekzistues rajonal.
Në muajt e fundit, shtetet kanë vepruar me pavarësi në rritje, ndërsa aktorë të rinj, si Kina, kanë hyrë në luftë, duke sfiduar SHBA-në si fuqinë kryesore të rajonit dhe duke shtyrë për një marrëveshje midis Iranit dhe Arabisë Saudite.
Tërmetet vdekjeprurëse të 6 shkurtit, të cilët tronditën pjesë të Sirisë së shkatërruar nga lufta, nxitën gjithashtu thirrjet për zbutjen e lidhjeve ndërsa vendi përpiqej të merrte ndihmën shumë të nevojshme nën sanksionet ekzistuese.
